Wat is burn-out?
Bij burn-out voel je je uitgeput, je hebt je emoties niet meer onder controle, je kan niet meer helder denken en je hebt een afkeer of afstandelijke houding naar je werk.
Welke klachten heb je bij burn-out?
Je hebt alle kenmerken van overspannenheid. De klachten zijn vaak ernstiger dan overspanning en je hebt de klachten al lang, vaak langer dan 6 maanden. Je bent vooral uitgeput en je voelt je cynisch of onverschillig naar het werk. Er zijn 4 hoofdkenmerken bij burn-out:
1. Je voelt je mentaal en fysiek helemaal uitgeput, het lukt je niet meer om te ontspannen.
2. Je hebt je emoties niet meer onder controle. Je voelt je prikkelbaar en somber.
3. Je hebt problemen bij het denken zoals, vergeetachtigheid, concentratieproblemen, moeite met beslissen. Het lukt je niet meer om helder na te denken.
4. Je bent onverschillig, afstandelijk of cynisch naar het werk, terwijl je dat voorheen niet was.
Heb ik een burn-out?
Een burn-out sluipt er heel langzaam in. Omdat je klachten er langzaam insluipen schuilt daarin ook het gevaar, je bent je minder bewust van je stressklachten. Je gaat je klachten normaal vinden en je onderneemt geen actie om de dingen anders aan te pakken. Zo is het lastig om op tijd in te grijpen om een burn-out te voorkomen.
Het herkennen van je stresssignalen helpen je een hoop ellende voorkomen. Let op lichamelijke klachten zoals hoofdpijn, slecht slapen, gespannen spieren. Mentale signalen zoals een opgejaagd gevoel, prikkelbaar of concentratieproblemen. Of verandering in je gedrag zoals het terugtrekken uit sociale contacten of verminderde productiviteit.
Hoe voelt een burn-out?
De klachten die horen bij een burn-out bouwen zich met de tijd op. Je lijf geeft de hele dag signalen. Sommige pikken we snel op bijvoorbeeld wanneer je het warm/koud of honger hebt. Je lijf geeft ook signalen wanneer je stress hebt. Misschien herken je ze of wellicht ook niet.
Stresssignalen verschillen per persoon en stress kan zich op verschillende manieren uiten. Lichamelijk, psychisch en in je gedrag. Lichamelijke stressklachten zijn vaak vermoeidheid, hoofdpijn, slecht in/doorslapen, pijn in het lijf zoals in de schouders, rugpijn of buikpijn. Psychische klachten uiten zich door veel te piekeren, angstig, zorgen maken, veel huilen, vergeetachtig, slechte concentratie, gebrek aan zelfvertrouwen of drukte niet meer kunnen verdragen. In je gedrag is het belangrijkste stresssignaal verandering. Gedragsverandering zoals meer/minder gaan eten, vermijden van sociale contacten, weinig tijd nemen voor ontspanning of chaotischer werken. Wil je meer lezen over welke stressklachten er zijn.
Tijdens het herstellen van je stressklachten / burn-out is het belangrijk dat je je eigen stresssignalen gaat herkennen. Wat zijn jouw signalen? Wat voel je op dat moment en waar voel je dat? Het herkennen van je stresssignalen is een belangrijke stap in je herstel. Want op het moment dat je een signaal herkent, kun je er naar handelen.
Vroeger namen mijnwerkers kanaries mee de mijngangen in. Kwamen er gevaarlijke gassen vrij, stierven eerst de kanaries en konden de mijnwerkers zich nog tijdig uit de voeten maken. De kanaries werkten destijds als een signaal bij gevaar. Om er voor te zorgen dat jij niet van je stokje valt, is het belangrijk om je eigen kanaries te herkennen. Welke signalen geeft jouw lijf als je stress ervaart? Ik help je graag om jouw stresssignalen te herkennen en je te leren hoe je er naar kan handelen.
Hoe ontstaat een burn-out?
Wanneer je langdurig stress ervaart word je een hoofd op pootjes. Het contact met je lijf is verbroken. Je negeert je lichaamssignalen en je pikt ze steeds minder goed op. Het niet voelen van je lijf zorgt er voor dat je maar doorgaat en hiermee over je grenzen heen gaat. Het hoofd raakt voller en voller van alle gedachten, terwijl je emoties en lichamelijke signalen aan je aandacht ontsnappen.
Meestal heb je al lang meer spanning, problemen of verplichtingen dan je aankunt. Het werk of je privésituatie vraagt veel, terwijl je tegelijk weinig hulpbronnen krijgt. In plaats van terug te schakelen als je uitgeput raakt, ga jij stug door. Je lichaam kan de hoge druk een tijdje compenseren. In die periode merk je jouw spanningsklachten misschien niet eens op. Dat compenseren kost helaas veel energie. Uiteindelijk kan het lichaam het niet meer aan, je stort in en bent tot weinig of niets meer in staat.
Burn-out als groeipijn
Burn-out kan je zien als groeipijn. Het is een teken dat er structureel iets niet klopt in je leven. Een burn-out helpt je herontdekken wie je bent en wat je echt wilt. Dan kan je jouw leven ander inrichten, zodat het beter je jou past.